وضعیت منابع آبی ایران سال به سال نگران‌‌کننده‌تر می‌شود، میزان
مصرف منابع آب در ایران بسیار زیاد است و از سوی دیگر گرمایش جهانی هم این خشکسالی
را تشدید می‌کند. سرعت افزایش دما در ایران زیاد است و این اتفاق، تاثیر زیادی بر
کاهش میزان بارندگی و افزایش تبخیر دارد.
بر اساس اطلاعات مختلف دمای میانگین ایران از سال 1977 تاکنون افزایش
پیدا کرده است، این افزایش دما چه میزان از منابع آب زیرزمینی ایران را کاهش داده
است؟با توجه به گستردگی مساحت و تنوع
اقلیمی نظر دادن در مورد شرایط منابع آب ایران به عنوان یک واحد کلی گمراه کننده
است. شرایط آب و هوایی و وضعیت منابع آب در سراسر ایران متنوع است، در هر منطقه از
ایران باید با توجه به شرایط اقلیمی و هیدرولوژیکی آن وضعیت منابع آب بررسی شود.به همین دلیل برسی دقیق میزان کاهش آب‌های زیرزمینی نیازمند ثبت و
تجمیع اطلاعات برداشت از آب‌های زیر زمینی است و در حال حاضر دسترسی به این
اطلاعات بسیار دشوار است. اما به طور کلی می‌توان گفت که منابع آب زیرزمینی ایران
چه به لحاظ کمی و چه به لحاظ کیفی با سرعت بسیار زیادی رو به کاهش است. برداشت از
منابع آب زیرزمینی افزایش چشمگیری داشته است و این افزایش برداشت همزمان با کاهش
تغذیه آبخوان‌ها به دلیل کاهش بارندگی بوده است، در کنار این امر افزایش دما هم
مسئله را بحرانی‌تر می‌کند.
در رابطه با بارندگی چطور آیا در طول این سال‌ها میزان بارندگی در
مناطق خشک ایران تغییر کرده است؟ گرمایش جهانی را می‌توانیم عامل چه میزان از سیل‌های
شمال کشور در طول این سال‌ها بدانیم؟ما در صورتی می‌توانیم بگوییم چند درصد از سیل‌های اخیر ناشی از سوء
مدیریت است که مقایسه‌ای از شرایط حال و گذشته انجام دهیم. در این بررسی باید
میزان بارش‌هایی که در سال‌های اخیر منجر به سیل شده را با شرایط گذشته مقایسه
کنیم. اگر در گذشته این میزان بارش باعث وقوع سیلی نشده باشد بنابراین سیل‌های اخیر
در اثر سوءمدیرت‌ها رخ داده است
یک بحثی که همیشه در ایران میان مسئولان و کارشناسان وجود دارد این
است که در وضعیت خشکسالی کنونی ما، تغییراقلیم چه سهمی داشته است. آیا اگر هیچ سوء
مدیریتی در زمینه منابع آبی انجام نمی‌شد باز هم به علت تغییراقلیم در ایران
خشکسالی شدیدی وجود دارد؟
شرایط خشکسالی در ایران تحت تاثیر هر دو عامل تغییر اقلیم و عدم
مدیریت است؛ آنچه مسلم است افزایش دما همراه با افزایش مصرف آب در بخش‌های مختلف
کشاورزی، شرب و صنعت است و کاهش بارندگی تامین این حجم تقاضای آب را با مشکل روبرو
کرده است.اگر چه نمی‌توان گفت که تغییرات افزایش دما و کاهش بارندگی تنها عامل
حوادث سیل و خشکسالی‌های اخیر است. مشخص کردن تاثیر عوامل طبیعی تغییراقلیم و سوء
مدیریت نیاز به بررسی‌های بیشتری دارد
به جز خشکسالی آیا میزان سیل هم
در ایران افزایش پیدا می‌کند؟احتمال وقوع سیل نیز در بخش‌های از
ایران به طور قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. با شرایط حاضر، ایران با خشکسالی و
سیل‌های عمده‌ای روبرو است که این حوادث خسارت‌ها و اثرات زیادی به دنبال دارد.
ایران به تنهایی قادر نیست گرمایش زمین و تغییراقلیم را کاهش بدهد،
این کار به یک توافق جامع بین همه کشورها، بخصوص کشورهای صنعتی، با هدف کاهش
گازهای گلخانه‌ای تا 50 سال آینده نیاز دارد. اما ایران می‌تواند کارهای زیادی به
منظور تسکین و تطبیق‌پذیری با پیامدهای تغییر اقلیم با اعمال سیاست‌های مدیریتی
مناسب با در نظر گرفتن آب و جمعیت انجام دهد.بر اساس مطالعات قبلی ، تا سال 2030 سرانه منابع آب در ایران کمتر از
استاندارد شرایط بحرانی 1500 مترمکعب بر سال می‌شود. در آینده ایران خشکسالی‌های
بیشتر و طولانی‌تر و همچنین سیل‌های بیشتری را با توجه به نتایجی که در بالا ذکر
شد دارد. اقداماتی که ایران برای کاهش اثرات تغییر اقلیم می‌تواند انجام بدهد خیلی
متفاوت از آنچه سایر کشورها انجام داده‌اند نیست. مقالات زیادی در زمینه های مدریت
آب، مدیریت سیل و خشکسالی، و کشاورزی به چاپ رسیده است که می تواند برای ایران نیز
راه گشا باشد.
حضور ما در توافقنامه پاریس چقدر
می تواند برای جنگ ما علیه تغییراقلیم مفید باشد؟ ایران کشور مهمی است و آنچه ما در
سطح بین‌الملل انجام می‌دهیم نیز بسیار اهمیت دارد. ما باید در توافقنامه پاریس
همراه با بسیاری دیگر از کشورها به عنوان کشور دوستدار محیط زیست بر اساس آموزه‌های
دینی خودمان حضور داشته باشیم. این توافق یک تلاش جهانی است در مقابل انتشار
گازهای گلخانه‌ای که به دست خود انجام داده‌ایم.
مسئله بسیار مهم این است که بدانیم در جامعه امروز تصمیمات بر اساس
شرایط پیچیده اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، و محیط زیست اتخاذ می‌شود، ما نمیتوانیم
فقط مشکلات آب در ایران را در شرایط انزوا و ایزوله انجام دهیم بلکه نیاز بر این
است که همه ابعاد جامعه در این مسئله درگیر شوند.
