۱۳۹۶ آبان ۲۱, یکشنبه

انقراض 80% از گونه های جانوری کشور طی 4 دهه ی اخیر

به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از ایسنا، مهرداد فتحی بیرانوند در جلسه پرسش و پاسخ با موضوع وضعیت محیط زیست استان که به همت کانون همیاران طبیعت معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد استان و همکاری انجمن حیات وحش و محیط زیست دانشگاه لرستان برگزار شد، با اشاره به اینکه حدود ۸۰ درصد از گونه‌های جانوری کشور طی چهار دهه گذشته از بین رفته‌اند، گفت: “لرستان نیز از این موضوع مستثنی نبوده و خیلی از مناطق خالی از حیات وحش شده‌اند”.
وی اظهار کرد: “محیط زیست یک چالش و ضرورت در دنیا بوده که امروزه به بزرگترین دغدغه در سطح کره زمین تبدیل شده است. اگر به دغدغه سیاست‌گذاران در سطح جهان توجه کنیم این موضوع را درک خواهیم کرد. در گذشته به واسطه بی‌مهری‌ها و زیاده‌خواهی‌هایی که نسبت به محیط زیست شده با چالش‌هایی رو به رو شده‌ایم که زندگی ما را به مخاطره انداخته است”.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان یادآور شد: “ازجمله این مخاطرات می‌توان به گرمایش زمین، خشک شدن منابع آب‌های زیرزمینی، کاهش بارندگی، طوفان‌های دریایی، آتش‌سوزی‌ها و ریزگردها اشاره کرد که بشر نمی‌تواند به راحتی آنها را مدیریت کند”.
وی افزود: “همه ما معتقدیم که هیچ دستگاه و دولتی به تنهایی نمی‌تواند ادعا کند که خود توانایی مقابله با این معضل‌ها را خواهد داشت و تنها به واسطه ایجاد دغدغه بین مردم و مشارکت آنان می‌توان این موضوع را مدیریت کرد”.
قانون الحاق ایران به کنوانسیون تجارت بین المللی گونه های حیوانات و گیاهان وحشی که در معرض نابودی قرار دارند.
‌قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن کنوانسیون ضمیمه پس از تصویب مجلس شورای ملی درجلسه روز سه‌شنبه 15 تیر ماه 2535 در جلسه‌فوق‌العاده روز چهارشنبه شانزدهم تیرماه دو هزار و پانصد و سی و پنج شاهنشاهی به تصویب مجلس سنا رسید.
دول‌ متعاهد با شناخت‌ آنکه‌ حیوانات‌ و گیاهان‌ وحشی‌ با گونه‌های‌ متنوع‌ و زیبای‌ خود جزء غیر قابل‌ جانشینی‌ از سیستمهای‌ مختلف‌ طبیعی‌ کره‌ زمین‌ را تشکیل‌ می‌دهند، که‌ بایستی‌ برای‌ نسل‌ حاضر و نسلهای‌ آینده‌ حفظ‌ و نگهداری‌ گردد و با آگاهی‌ به‌ ارزش‌ روزافزون‌ حیوانات‌ و گیاهان‌ وحشی‌ از جنبه‌های‌ زیبایی‌، علمی‌، فرهنگی‌، هنری‌، تفریحی‌ و اقتصادی‌ و با شناخت‌ آنکه‌ افراد و دول‌ بایستی‌ بهترین‌ محافظان‌ گیاهان‌ و جانوران‌ وحشی‌ خود باشند، و به‌ علاوه‌ با شناخت‌ این‌ اصل‌ که‌ همکاری‌ بین‌المللی‌ برای‌ حفظ‌ بعضی‌ از گونه‌های‌ گیاهان‌ و حیوانات‌ وحشی‌ علیه‌ بهره‌برداری‌ بی‌رویه‌ از طریق‌ تجارت‌ بین‌المللی‌ امری‌ حیاتی‌ و لازم‌ می‌باشد، و با اعتقاد به‌ اینکه‌ بایستی‌ اقدامات‌ مناسبی‌ بدین‌ منظور انجام‌ شود، مواردی را‌ توافق‌ نمودند.


سازمان های مردم نهاد و حفاظت گونه های جانوری

تشکیل سازمان های مردم نهاد (NGO) در هر کشوری یکی از نشانه های توسعه، به ویژه توسعه پایدار به شمار می رود و این پدیده هنگامی که در ارتباط با محیط زیست مطرح می شود اهمیتی فزاینده پیدا می کند. در سال های گذشته در ایران سازمان های مردم نهاد به عنوان دوستداران محیط زیست در پایداری و نگهداری از تنوع زیستی نقش چشمگیری داشته اند به طوری که با تشکیل کانون های طبیعت و گردش در عرصه های طبیعی کشور به آگاه سازی مردم در زمینه حفظ حیات وحش و نگهداری از گونه های جانوری و گیاهی مناطق حاشیه زیستگاه ها و عرصه های طبیعی می پردازند.

علیزاده نیز نقش سازمان های مردمی و کانون ها و شبکه های دوستدار محیط زیست را در حفظ حیات وحش کشور مهم بر شمرده و افزود: از آنجا که سازمان های مردم نهاد بیشتر از روی علاقه و به صورت داوطلبانه فعالیت می کنند تا اینکه فقط با انگیزه های مادی به درآمد زایی این فعالیت ها بیندیشند، از این رو تلاش های پیگیر آنان در مناطق کویر و جنگل های کشور نتایج مثبتی را به بار آورده است. به عنوان نمونه تلاش هایی که برای حفظ یوزپلنگ ایرانی در مناطق کشورمان به دست این سازمان ها صورت گرفته باعث شده که مردم این مناطق با انگیزه و از روی علاقه در حفظ و معرفی این گونه ها تلاش کرده و حتی در صنایع دستی خود از نقش یوزپلنگ ایرانی استفاده کنند تا به این وسیله سهم خود را در حفظ این گونه جانوری ویژه نشان داده باشند.

ایران به دلیل گستره جغرافیایی و ویژگی های سرزمینی گوناگون بین سه ناحیه جانورشناسی هند، اروپا و آفریقا قرار گرفته و از حیات وحش گوناگون و منحصر به فردی برخوردار است. از این رو گونه های نایاب و کمیاب جانوری و گیاهی در این سرزمین یافت می شوند و همین موضوع مایه استفاده نامناسب از گونه ها و تجارت غیر قانونی و قاچاق آنها را فراهم ساخته است.

استاد دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران به تجارت غیر قانونی گونه های جانوری و قاچاق آنها به خارج از مرزهای کشورمان اشاره کرده و ادامه داد: ایران سرزمینی پهناور بوده و دارای گونه های جانوری فراوان مانند؛ 10 نوع گربه سان است که شوربختانه، گونه «ببر مازندران» و «شیر ایرانی» از بین رفته و گونه های کمیاب دیگر نیز همچون انواع سمندرها، سنجاب های ایرانی و هزاران نوع از حیوانات وحشی دیگر که ویژه ایران است از راه قاچاق در بازارهای کشورهای همسایه به فروش می رسند .