یک کارشناس محیط زیست گفت: پاییز امسال بیش از نیمی از مساحت کشور (۵۵٫۶ درصد) از بارشی کمتر از میانگین دراز مدت برخوردار بوده و به عبارتی خشکسالی خفیف تا بسیار شدید را تجربه کرده است.
هومان خاکپور در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: نتایج پایش و دیده بانی خشکسالی در پایگاه مدیریت خشکسالی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان در سه ماهه اول سال آبی ۹۱-۹۰ نشان می دهد در شرایطی که پاییز سال گذشته گستره ایران زمین یکی از خشک ترین فصول را در طول سالهای گذشته سپری کرد، در سال آبی جاری طی سه ماهه گذشته شرایطی متفاوت برای کشور رقم خورد.
خاکپور اظهار داشت: به طور کلی وضعیت خشکسالی در بخش های غرب، جنوب و جنوب غرب کشور و ترسالی در شمال، شمال شرق، شمال غرب و مرکز ایران دیده می شود.
این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: در این مدت خشکسالی بسیار شدید (کاهش بیش از ۶۰ درصد از بارش نرمال) در مساحتی در حدود ۵٫۳ درصد در بخشهایی از استانهای کرمان (انار، رفسنجان، بافت، جیرفت و کهنوج)، یزد (بافق)، هرمزگان (جاسک)، سیستان و بلوچستان (زاهدان و زابل) و در گوشه جنوب غربی کشور (ماهشهر و آبادان) احاطه داشته است.
به گفته وی، خشکسالی شدید (کاهش ۴۵ تا ۶۰ درصد بارش نرمال) بالاترین مساحت (در حدود ۲۹ درصد) از کشور را به خود اختصاص داده است. این وضعیت به صورت نواری از قسمتهای غربی کشور و از استان ایلام آغاز شده و پس از در برگرفتن بخش اعظم استان خوزستان و هرمزگان، کل استان بوشهر، شهرهای کرمان و خراسان جنوبی تا استان سیستان و بلوچستان امتداد می یابد.
خاکپور گفت: کاهش ۲۰ تا ۴۵ درصد بارش نرمال یا خشکسالی متوسط با در برگرفتن مساحتی در حدود ۱۱٫۷ درصد، از غرب کشور (کرمانشاه) آغازشده و پس از عبور از استان های لرستان و خوزستان و در برگرفتن بخش های بسیار وسیعی از استان فارس (لار، داراب، فسا و شیراز) و با گذر از استان های کرمان و یزد به شرق کشور یعنی استان خراسان جنوبی (بیرجند و قائن) می رسد. همچنین این کلاس خشکسالی در ایرانشهر نیز مشاهده می شود.
وی افزود: خشکسالی خفیف (کاهش کمتر از ۲۰ درصد نرمال) این وضعیت خشکسالی مساحتی در حدود ۹٫۶ درصد کشور را به خود اختصاص داده و از جنوب آذربایجان غربی و شرقی شروع و پس از عبور از استان های کردستان، کرمانشاه، لرستان، خوزستان، فارس و یزد به شرق کشور یعنی جنوب استان خراسان رضوی (گنبد) و شمال خراسان جنوبی می رسد. همچنین این وضعیت در بخش های محدودی از استان های کرمان و سیستان و بلوچستان دیده می شود.
به گفته خاکپور، ترسالی خفیف (افزایش کمتر از ۲۰ درصد بارش نرمال) به صورت دو نوار در کشور دیده می شود. یکی از استان های آذربایجان غربی (خوی) آغازشده و با در برگرفتن بخش هایی از استان های آذربایجان شرقی، زنجان، کردستان، کرمانشاه، لرستان، مرکزی، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، شمال استان فارس، یزد (یزد و رباط پشت بادام)، به شرق کشور (تربت حیدریه و کاشمر) می رسد. دیگری در شمال شرق کشور (بجنورد و مراوه تپه) دیده می شود. این وضعیت حدود ۸٫۶ درصد از کشور را دربرگرفته است.
وی در ادامه گفت: افزایش ۲۰ تا ۴۵ درصد بارش نرمال (ترسالی متوسط) که حدود ۱۱٫۵ درصد از مساحت کشور را فراگرفته است به صورت نواری در امتداد ترسالی خفیف از استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، مازنداران، گیلان، گرگان، زنجان، همدان، مرکزی، لرستان، چهارمحال و بختیاری و پس از عبور به به صورت نوار بسیار باریکی از جنوب استان اصفهان و یزد به استان خراسان رضوی می رسد. همچنین این وضعیت به صورت نوار نسبتا باریکی در جنوب استان سیستان و بلوچستان و نیز در هرمزگان (میناب و بندر عباس) دیده می شود.
این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: ترسالی شدید یا افزایش ۴۵ تا۶۰ درصد بارش نرمال با دربرگرفتن مساحتی در حدود ۶٫۹ درصد از کشور از خراسان رضوی شروع شده و به صورت یک نوار باریک از استان های سمنان، اصفهان، چهارمحال، لرستان، مرکزی، همدان و قزوین گذشته و به استان گیلان می رسد. همچنین این وضعیت به صورت نوار کوچکی از خراسان شمالی شروع شده و به گرگان ختم می شود.
خاکپورافزود: در نهایت ترسالی شدید (افزایش بیش از ۶۰ درصد بارش نرمال) با اشغال مساحتی در حدود ۱۷٫۵ درصد بخش های وسیعی از کشور از جمله شمال استان خراسان رضوی (مشهد، نیشابور، گلمکان، سبزوار و قوچان)، قسمت های بسیار وسیعی از استان های سمنان (بیارجمند، شاهرود، سمنان و گرمسار)، اصفهان (اصفهان، نایین، اردستان،میمه و کاشان)، قم، کل استان تهران و جنوب استان های مازندران و گرگان را در بر می گیرد.
وی اظهار داشت: به طور کلی مجموع بارندگی ایران تا پایان آذرماه در سال آبی جاری۶۹٫۴ میلیمتربوده در حالی که مجموع بارندگی دراز مدت ایران در این دوره ۵۹٫۸ میلیمتربوده بنابراین درصد افزایش بارندگی نسبت به دوره آماری بلند مدت ۱۶٫۰۵ درصد است.
خاکپور افزود: بالاترین درصد خشکسالی کشور در این مدت مربوط به ایستگاه انار با ۹۸٫۵ درصد کاهش بارندگی نسبت به میانگین درازمدت بوده استان تهران با حدود ۱۴۸٫۳ درصد افزایش بارش نسبت به میانگین درازمدت پرباران ترین استان و استان ایلام با حدود ۶۳٫۸ درصد کاهش بارش نسبت به میانگین درازمدت کم باران ترین استان بوده است.
